Władza nie popłaca

Zawsze stałam z boku, kiedy rodzice interweniowali w sytuacjach spornych pomiędzy dziećmi, bo nie wiedziałam, co powiedzieć. Bałam się odezwać, a jak mówiłam to bardzo cicho, bo raz nie chciałam naruszyć granic i godności dziecka, a dwa bałam się ośmieszyć brakiem przekonania przed ich rodzicami. Odkąd stosuję podejście z „Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały i Jak słuchać, żeby dzieci do nas mówiły” ten strach zniknął, bo mam już ogromne doświadczenie z własnymi dziećmi w tym obszarze i wiem, ile zyskały na tym dzieci i ja sama. Przede wszystkim ubogacenie naszych relacji, ocieplenie, zmniejszenie dystansu dziecko-rodzic, zaufanie synów, traktowanie mnie jako bezpiecznej przystani, zwracanie się do mnie z własnymi problemami, odwaga, żeby poprosić mnie o coś w różnych sprawach i moje wewnętrzne doświadczenie ciepła, miłości i pewności, że ta relacja ma przyszłość. Chyba mogłabym wyliczać w nieskończoność.

Spotykam się jednak z wyśmianiem, z kwestionowaniem mojego podejścia, szczególnie wtedy, gdy mój starszy syn obroni się przed agresją innego dziecka i tamto poskarży, mimo że samo zaczęło. Mam zasadę, zgodną z ideą „Jak mówić…”, żeby nie wtrącać się do wychowania innych dzieci. Nieproszona nie doradzam. Nie oceniam nawet spojrzeniem. Kiedy jestem przy nazwijmy to „trudnych” sytuacjach pomiędzy innym rodzicem a jego dzieckiem, staram się być pozytywnie obecna, wyłączam automatycznie myślenie, ocenianie, bo uważam że jest to ich relacja i mnie nic do tego. Jestem często świadkiem stosowania podejścia: rodzic – uosobienie władzy rodzicielskiej, krzyczący, rozkazujący, karzący, pokazujący wszem i wobec, „kto tu rządzi”, dziecko – przestraszone albo obojętnie przeczekujące pokaz władzy. Widzę, jak dzieci, mówiąc językiem takiego rodzica „ustawiane są do pionu”. Tak, ta metoda skutkuje… na chwilę. A to, co się dzieje później wywołuje u mnie chęć sięgnięcia po różaniec, choć specjalnie religijna nie jestem.

 

Dzieci przestrachem usztywnione na chwilę, kiedy tylko odczują rozluźnienie, nie wiedzą, co mają ze sobą zrobić. Nie odróżniając, co jest czarne a co białe, co wolno a czego nie i dlaczego, nie mając pojęcia o związkach przyczynowo-skutkowych, zachowują się jak w przestrzeni kosmicznej. Unoszą się bez określonego kierunku, bez punktu zaczepienia, aż wylądują gdzieś z rozbitą jakąś częścią ciała. To ostatnie jest też samospełniającą się przepowiednią ich rodziców, którzy bez końca powtarzają: „Ty zawsze jesteś niegrzeczna/y, Ty nigdy nie usiedzisz spokojnie, zaraz coś sobie zrobisz, itd., itp. A ja mówię do nich tym „swoim” językiem z „Jak mówić…” i czuję się jakbym była z tymi dziećmi obok tego krzyku i nie rozumiem, o co tym rodzicom chodzi. To trochę dziwne uczucie, bo jestem wtedy spokojna i dogaduję się z ich dziećmi, współpracujemy. Mam wrażenie, że rodzice nakręcają się przeszłymi sprawami, jeszcze dziecko dobrze się nie ruszy, a oni zarzucają je całym uprzedzeniem, które w nich wzbiera, chyba z bezsilności. Co mnie jednak mocno zadziwia, nie widzą w tej psychicznej szarpaninie, że obok ktoś po cichu pokazuje im, że można inaczej. Nie widzą też, ile tracą na tym kurczowym trzymaniu się władzy. Przede wszystkim energii, psychicznej i fizycznej. Zdrowia, nerwów. Czasu – bo zamiast raz powiedzieć fakty, pokazać konsekwencje działań, to stale muszą napominać i krzyczeć. Tracą też szansę na szacunek dziecka, na bliskość, na dziecka zaufanie, przyjaźń i radość z bycia rodzicem. Tak smutno dzisiaj, bo po uczestniczeniu w sytuacjach tego typu, rodzi się we mnie refleksja, za którą idzie krzyk: „Zobaczcie, że można inaczej!” Dla siebie i dla dzieci…

Ps. Jeśli chcesz posłuchać tego tekstu, zobacz Audiobook z tekstami z bloga.